71 năm không chỉ là một cột mốc thời gian mà còn là một hành trình đầy tự hào, nơi tinh thần và giá trị của ngày giải phóng đã trở thành nguồn sức mạnh nội sinh, hun đúc nên một Hà Nội kiên cường trong quá khứ, năng động ở hiện tại và mang khát vọng vươn tầm trong tương lai. Từ hào khí của mùa thu lịch sử 1954, Thủ đô hôm nay đang chuyển mình mạnh mẽ, hội nhập và sáng tạo, khẳng định vị thế của một “Thành phố rồng bay” trên nền tảng những giá trị cốt lõi hòa bình, độc lập và tự chủ.

Âm vang mùa thu lịch sử

71 năm về trước, sáng ngày 10/10/1954, những người con ưu tú của dân tộc trong màu áo lính Cụ Hồ đã tiến về tiếp quản Thủ đô trong biển cờ hoa và nụ cười rạng rỡ của người dân. Hình ảnh đoàn quân từ năm cửa ô tiến vào, hiên ngang trên những con đường từng in dấu chân giặc, đã chính thức khép lại những năm dài kháng chiến gian khổ và mở ra một kỷ nguyên mới - kỷ nguyên của hòa bình, độc lập và xây dựng.

Sáng 10/10/1954, các cánh quân của Quân đội nhân dân Việt Nam từ các cửa ô tiến vào tiếp quản Thủ đô được giải phóng trong rừng cờ hoa đón chào của 20 vạn người dân Hà Nội. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

Người dân hân hoan hướng về lá quốc kỳ tung bay trên Cột cờ Hà Nội trong ngày Thủ đô được giải phóng, ngày 10/10/1954. (Ảnh: Tư liệu TTXVN)

Ngày giải phóng không chỉ là một chiến thắng quân sự, đó là chiến thắng của khát vọng được sống trong hòa bình, được làm chủ vận mệnh của mình. Chính giá trị cốt lõi đó - giá trị của độc lập, tự chủ và tinh thần hòa hiếu - đã trở thành kim chỉ nam, là nền tảng vững chắc để Hà Nội vượt qua muôn vàn khó khăn, từ những năm tháng bao cấp gian khó đến công cuộc đổi mới và hội nhập sâu rộng ngày nay.

Hà Nội - Hội tụ tinh hoa ngàn năm văn hiến

Với lịch sử hơn 1.000 năm, Hà Nội là trái tim của cả nước, nơi hội tụ và tỏa sáng những giá trị tinh hoa của dân tộc Việt Nam. Trải qua bao thăng trầm, Thủ đô luôn giữ vai trò là trung tâm đầu não về chính trị, văn hóa, kinh tế và giáo dục.

Hà Nội được mệnh danh là “Thành phố di sản” với kho tàng vô giá gồm gần 6.000 di tích lịch sử, văn hóa, nổi bật là một Di sản Văn hóa Thế giới và 21 cụm di tích quốc gia đặc biệt. Bên cạnh đó, thành phố còn là “đất trăm nghề” với hơn 1.300 làng nghề cùng hàng nghìn lễ hội và di sản phi vật thể, tạo nên một bản sắc văn hóa độc đáo. Những danh hiệu quốc tế uy tín như “Thành phố vì hòa bình” và “Thành phố Sáng tạo” của UNESCO không chỉ khẳng định giá trị toàn cầu của Hà Nội mà còn là nền tảng vững chắc để Thủ đô tiếp tục phát triển theo hướng “văn hiến - văn minh - hiện đại”.

Dòng chảy ký ức qua các thế hệ

Niềm vui của ngày giải phóng đã trở thành động lực để những người dân Hà Nội kiên cường bám trụ, xây dựng lại Thủ đô từ gian khó. Ở tuổi 76, ông Phạm Trung Thôn (hiện ở Xã Thiên Lộc, Hà Nội) đã đi qua gần trọn vẹn hành trình 71 năm ấy, và ký ức về những năm tháng bao cấp gian khổ vẫn còn in đậm. Ông kể: "Ngày ấy đói nghèo lắm, bữa cơm toàn độn ngô, cuộc sống chật vật với từng tấm tem phiếu. Từ một cậu học sinh vất vả vô cùng, đến nay được chứng kiến đất nước phát triển, hội nhập, tôi vô cùng tự hào và xúc động."

Ông Phạm Trung Thôn (76 tuổi) xúc động chia sẻ lại những ký ức về Hà Nội sau ngày Giải phóng.

Chính vì đã trải qua những ngày gian khó đó, ông càng trân trọng sự phát triển vượt bậc của Thủ đô hôm nay. Với ông, điều quý giá nhất không chỉ là "cuộc sống no đủ, hàng hóa dồi dào" mà chính là sự tự do. Ông chia sẻ: "Điều quý giá là cuộc sống người dân ngày càng phát triển, không còn bị khống chế, được tự do đi lại, giao thương. Nhờ có Đảng và Chính phủ mà đất nước hòa bình ngày càng phát triển, cuộc sống người dân ấm no đủ đầy. Hơn thế nữa, Hà Nội vẫn giữ được những nét cổ kính, những di tích lịch sử để thế hệ mai sau nhìn lại sự hy sinh của cha ông." Nhân dịp kỷ niệm 71 năm Ngày Giải phóng Thủ đô, niềm tự hào trong ông lại ùa về cùng niềm vui chiến thắng năm xưa.

Và hôm nay, ngọn lửa tự hào của quá khứ lại được thắp sáng và tiếp nối trong trái tim thế hệ trẻ. Dù chỉ biết về Ngày Giải phóng Thủ đô qua sách vở, nhưng với bạn Trần Thị Tuyết Nhung (sinh viên khoa Sư phạm, Trường đại học Thủ đô Hà Nội), hình ảnh "cờ hoa rợp trời, nhân dân Hà Nội hân hoan chào đón đoàn quân chiến thắng" vẫn luôn gợi lên niềm tự hào và biết ơn sâu sắc. Niềm tự hào đó không phải là điều gì xa vời, mà được bạn thể hiện qua những hành động thường ngày. Bạn chia sẻ: "Với em, tình yêu Hà Nội nằm ở những hành động nhỏ bé. Em giữ gìn vệ sinh chung, tuân thủ luật giao thông, xếp hàng văn minh, bởi em tin chính những điều đó sẽ làm nên một Hà Nội thân thiện trong mắt mọi người."

Bạn Trần Thị Tuyết Nhung (sinh viên Đại học Thủ đô Hà Nội) cùng các em nhỏ, những thế hệ tương lai mà bạn muốn truyền lửa tình yêu Hà Nội. 

Là một nhà giáo tương lai, khát vọng lớn nhất của bạn là góp phần xây dựng một Thủ đô tri thức và nhân ái. Bạn tâm sự: "Em ước mơ một Hà Nội hiện đại mà vẫn đậm hồn xưa. Mai này đứng trên bục giảng, em muốn gửi vào từng bài học tình yêu với Hà Nội, để học sinh của em biết tự hào, biết giữ gìn và cùng nhau vun đắp cho Thủ đô."

Đó không chỉ là ước mơ của riêng bạn, mà còn là tiếng lòng của thế hệ trẻ hôm nay - thế hệ đang dùng tri thức và những hành động tử tế mỗi ngày để viết tiếp trang sử vàng cho thành phố ngàn năm văn hiến.

Khát vọng hôm nay - viết tiếp trang sử vàng

Tiếp nối di sản tinh thần từ sau ngày giải phóng, Thủ đô hôm nay đang hiện thực hóa ý chí xây dựng và phát triển thông qua hàng loạt chương trình trọng điểm. Tinh thần trách nhiệm và kỷ cương năm xưa giờ đây được thể hiện trong việc quy hoạch đô thị theo hướng thông minh, song hành cùng cam kết bảo tồn di sản để phát triển bền vững. Song song đó, Hà Nội đẩy mạnh ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số nhằm hiện đại hóa nền hành chính, với mục tiêu lấy người dân làm trung tâm phục vụ. Nền tảng văn hóa ngàn năm vẫn là cốt lõi, được vun đắp qua nỗ lực xây dựng hình ảnh con người Hà Nội thanh lịch, văn minh.

Hà Nội hôm nay vươn mình mạnh mẽ với những công trình hiện đại, khẳng định vị thế trung tâm kinh tế của cả nước. (Ảnh: Tuấn Anh)

Với vai trò là đầu tàu kinh tế, văn hóa, giáo dục và khoa học - công nghệ, Hà Nội không chỉ là trung tâm chính trị - hành chính mà còn là khởi nguồn cho những làn sóng đổi mới của cả nước. Chính từ đây, tinh thần công nghiệp hóa, hiện đại hóa, chuyển đổi số và cải cách đã lan tỏa, góp phần quan trọng đưa Việt Nam từ một quốc gia nghèo trở thành một nền kinh tế năng động, hội nhập sâu rộng với vị thế quốc tế ngày càng được củng cố. Minh chứng cho tinh thần vươn lên không ngừng đó là diện mạo của một Thủ đô hiện đại với các khu công nghệ cao và hạ tầng giao thông đồng bộ. Dù vậy, Hà Nội vẫn giữ trọn vẹn hồn cốt văn hóa ngàn năm, thể hiện qua nét cổ kính của 36 phố phường, vẻ thơ mộng của Hồ Gươm và cốt cách thanh lịch của người Tràng An.

71 năm, một chặng đường đủ dài để một thành phố thay đổi diện mạo, nhưng tinh thần của ngày Giải phóng Thủ đô vẫn còn vẹn nguyên giá trị. Đó là ngọn đuốc soi đường, là nguồn động lực để mỗi người dân Hà Nội hôm nay tiếp tục cống hiến. Nhìn lại quá khứ để thêm trân trọng hiện tại và vững tin vào tương lai, Hà Nội đang tự tin trên hành trình vươn lên, khẳng định vị thế một Thủ đô Văn hiến - Văn minh - Hiện đại, một "Thành phố vì hòa bình" đáng sống, xứng đáng với sự hy sinh của các thế hệ cha anh và niềm tin của cả dân tộc.